برای پاسخ به این سوال که مالیات بر ارث چیست باید گفت که وراث فرد باید از اموال و دارایی متوفی فهرستی به اداره امور مالیاتی محل سکونت متوفی ارائه نمایند که با سایر مدارک لازم به شورای حل اختلاف تقدیم کنند تا میزان سهم الارث هر یک از وراث از دارایی متوفی طبق گواهی انحصار وراثت تعیین گردد.

قبل از این که سهم هر یک از وراث محاسبه شود، ابتدا بدهی های متوفی پرداخت می شود که از جمله آن ها مالیات است.

بنابراین در گواهی انحصار وراثت بعد از کسر دیون اعم از (مهریه، وام و مالیات و غیره) تعداد، اسامی و میزان سهم الارث هر یک از وراث تعیین می گردد.

وراث طبق قانون مالیات های مستقیم

برای بررسی مالیات هر طبقه از وراث ابتدا باید گفت که طبق قانون مالیات های مستقیم وراث به سه طبقه ذیل تقسیم می شوند:

1. وراث طبقه اول که عبارتند از: پدر، مادر، زن، شوهر، اولاد و اولاد اولاد
2. وراث طبقه دوم که عبارتند از: اجداد، برادر، خواهر و اوالد آنها
3. وراث طبقه سوم که عبارتند از: عمو، عمه، دایی، خاله و اوالد آنها

مالیات هر یک از این طبقات در یک مبلغ واحد از دارایی متفاوت است.

نحوه محاسبه مالیات بر ارث

مالیات هر طبقه از وراث، طبق تقسیم بندی وراث در قانون مالیات با توجه به ارزش دارایی که به هر طبقه می رسد، متفاوت می باشد.

تا مبلغ ۵ میلیون تومان:

• طبقه اول وراث (۵ درصد نرخ مالیاتی است که به آنان تعلق می گیرد)
• طبقه دوم وراث (۱۵ درصد نرخ مالیاتی است که از کل دارایی که به طبقه دوم می رسد درنظر گرفته شده است)
• طبقه سوم ۳۵ درصد مالیات از ترکه کسر می گردد.

از۵ تا ۲۰ میلیون تومان:

• طبقه اول ۱۵ در صد
• طبقه دوم ۲۵ در صد
• طبقه سوم ۴۵ درصد

از ۲۰ تا ۵۰ میلیون تومان:

• طبقه اول ۲۵ درصد
• طبقه دوم ۳۵ درصد
• طبقه سوم ۵۵ درصد

مازاد ۵۰ میلیون تومان:

• طبقه اول ۳۵ درصد
• طبقه دوم ۴۵درصد
• طبقه سوم ۶۵ درصد

اظهار نامه مالیاتی یک کارنامه مالی محسوب می شود که تجار، کسبه و شرکت های تجاری باید هر ساله نسبت به تکمیل و تسلیم آن به اداره مالیات اقدام کنند که بر اساس آن میزان مالیاتی که لازم است پرداخت شود، مشخص خواهد شد.

این اظهار نامه ها در گذشته به صورت کاغذی تکمیل و ارسال می شد اما از سال ۱۳۹۱ روند تکمیل و ارسال آن ها به صورت الکترونیکی است.

 وکیل خانواده

مسایلی از قبیل مشاوره نامزدی ، مشاوره حقوقی شرایط ضمن عقد ازدواج، مشاوره حقوقی قبل از ازدواج- مشاوره خواستگاری، مشاوره نحوه شکایت فریب در ازدواج و فسخ نکاح به دلیل تدلیس در ازدواج، مشاوره درباره حضانت و نفقه فرزند، حق حبس زن، تمکین عام و خاص زن، شرایط مالکیت بر مهریه و نحوه وصول مهریه و حقوق مالی زن، استرداد جهیزیه، وظایف مرد، وظایف زن، تربیت فرزندان، شرایط طلاق غیابی، شرایط طلاق توافقی، شرایط طلاق یک طرفه، رجوع در طلاق، سه طلاقه کردن، رابطه جنسی قبل از ازدواج، فرزند متولد شده از رابطه نامشروع، تغییر جنسیت، ازدواج همجنس گرایان و همجنس بازان، امور حسبی، تقسیم ترکه، گواهی انحصار وراثت، اثبات نسب، نفی نسب، اثبات ولادت، ازدواج موقت، ازدواج مجدد، ازدواج با زن شوهردار، معاملات افراد خانواده، روابط کاری و سرمایه گذاری خانواده،…. و بسیاری از موضوعات که منحصرا در قالب حقوق خانواده می گنجند، از مسایل تخصصی جهت مشاوره با وکیل خانواده می باشد.

وکیل خانواده در کشورهای پیشرفته

هر خانواده  از اسامی کشورهای توسعه یافته ، با پرداخت مبالغی به صورت سالانه، از خدمات پزشک خانواده و وکیل خانواده، بهره مند می شود.

خدمات قابل ارایه توسط وکیل خانواده در این گونه کشورها ، مشاوره حقوقی در تمامی زمینه های مرتبط به مسائل حقوقی خانواده ها می باشد. اما  لزوما بنا بر این نیست که وکیل خانواده به همه مسایل حقوقی تسلط کامل داشته باشد، بلکه تشخیص اولیه مبنی بر ارجاع پرونده حقوقی یا کیفری و یا پرونده مالیاتی، به وکیل متخصص، یکی از خدمات وکیل خانواده می باشد. همان گونه که مسلما پزشک خانواده نیز، امکان تسلط بر همه تخصص های پزشکی را ندارد و در بسیاری از موارد با تشخیص اولیه، بیمار را به متخصص مرتبط معرفی می نماید. خوب است بدانیم اصطلاح وکیل خانواده، فقط مشمول دعاوی ناشی از روابط و اختلافات خانوادگی نیست، بلکه هدایت حقوقی خانواده نشان دادن مسیر درست و راهنمایی، بر عهده وکیل خانواده قرار داده شده است.

آشنایی اعضای خانواده با نحوه تنظیم قراردادها، امضای قرارداد سرمایه گذاری و یا خرید وفروش املاک و مستغلات، ارایه مشاوره حقوقی مالیاتی برای خانواده نیز یکی دیگر از خدمات وکیل خانواده محسوب می شود.

وکیل خانواده در ایران

با توجه به اینکه در قوانین ایران، الزامی برای استخدام وکیل خانواده وجود ندارد، عملا، دولت و حاکمیت، در این زمینه خدماتی ارایه نمی کنند. جالب است بدانید تعدادی از شرکت های بیمه ایرانی، اقدام به راه اندازی بیمه وکالت نمودند، که طرح بیمه وکالت جهت استفاده از خدمات وکیل خانواده، در ایران عقیم مانده است.

ایجاد آگاهی برای اقشار مختلف جامعه، که اگر مبنای معاملات، قراردادها، سرمایه گذاری ها و تشکیل خانواده و تربیت فرزندان بر مبنای حقوقی و مشاوره با وکیل خانواده، باشد، میزان خسارت های واردی به افراد بر اثر نا آگاهی از آثار حقوقی اقدامات، بسیار کاهش خواهد یافت .

پرونده طلاق در صورت مقاومت زوجین، پرونده ای طولانی است و باید بسیار صبور باشید؛ طلاق مشکلات خاص خود را دارد و خیلی از افراد حاضر نیستند بار این مشکلات را به تنهایی به دوش بکشند پس به شما پیشنهاد میکنیم در این مسیر از وکیل طلاق و یا مشاورین با تجربه کمک بگیرید.

طلاق گرفتن چه مدارک ،شرایط و مراحلی دارد ؟

در زندگی زناشویی به دلایل مختلف شرایطی پیش می‌آید که ادامه آن برای زن و شوهر، غیرممکن می‌شود با نگاهی گذرا به دادگاه خانواده میبینیم که روزانه زوج های زیادی برای طلاق به دادگاه مراجعه می کنند.

اما اکثرا به دلیل عدم آشنایی با حقوق خود دچار مشکل شده و روند درخواست بسیار طولانی می شود. در این مرحله افراد ملزم به آشنایی با حقوق و قوانین مرتبط با این موضوع می شوند.

شرایط درخواست طلاق از طرف زن

بطور کلی زن نمی تواند درخواست طلاق نماید مگر در یکی از موارد زیر :

از طرف همسرش وکالت در طلاق داشته باشد.

طلاق به صورت توافقی انجام شود.

طلاق خلع انجام شود. به این توضیح که زن از مسائل مالی خود صرف نظر نموده و مرد در ازای آن طلاق را قبول کند.

اگر یکی از شروط ۱۲ گانه (در ادامه مقاله قرار داده شده) ضمن عقد را داشته باشید و یا با اثبات عسر و حرج زن به استناد ماده ۱۱۳۰ قانون مدنی می توانید برای طلاق اقدام کنید.

عسر و حرج یعنی به وجود آمدن شرایطی که ادامه زندگی را برای زوجه با مشقت همراه ساخته و تحمل آن مشکل باشد.

بر عکس طلاق از طرف مرد، زن برای گرفتن طلاق بدون رضایت شوهر راهی سخت و طولانی در پیش دارد.

شرایط طلاق به درخواست مرد

در کشور ما طلاق در اختیار مرد قرار داده است  بر طبق ماده ۱۱۳۳ قانون مدنی اختیار طلاق با مرد است و اوست که می تواند حتی بدون دلیل موجه، دادخواست طلاق به طرفیت همسر تقدیم دادگاه کند. مگر این که زن در زمان عقد این حق را از شوهر بگیرد و یا بعد از ازدواج در قبال بخشش مهریه و یا با رضایت شوهر حق طلاق را بگیرد.

شوهر می تواند با شرایط طلاق زوجه که در قانون آمده است، یعنی پرداخت حقوق مالی زوجه اعم از مهریه، نفقه، اجرت المثل و نحله، به رغم مخالفت زوجه او را طلاق بدهد در صورت درخواست طلاق از طرف مرد شرط تنصیف اموال هم انجام می شود یعنی باید اموالی که مرد بعد از زندگی مشترک بدست آورده است را با زن نصف کند.

شروط ۱۲ گانه ضمن عقد برای طلاق زن کدامند؟

• نپرداختن نفقه به مدت ۶ ماه
• سوء رفتار یا سوء معاشرت زوج
• جنون زوج
• مبتلا شدن زوج به امراض صعب العلاج بطوری که ادامه زندگی برای زن مخاطره آمیز باشد
• اشتغال زوج به شغلی که منافی مصالح خانوادگی وحیثیت زوجه باشد
• محکومیت زوج به حکم قطعی به مجازات پنج سال حبس یا بیشتر
• اعتیاد زوج
• غیبت و یا ترک زندگی توسط زوج به مدت ۶ ماه
• محکومیت قطعی زوج در اثر ارتکاب جرم و انجام هر گونه مجازات اعم از حد وتعزیر در اثر ارتکاب جرمی که مغایر با حیثیت خانوادگی وشئون زوجه باشد
• عقیم بودن زوج بعد از گذشت ۵ سال
• مفقود الاثر بودن زوج به مدت ۶ ماه
• ازدواج مجدد زوج بدون اجازه همسر و یا عدم اجرای عدالت بین همسران

وکیل طلاق توافقی

در طلاق توافقی زمانی که زوجین با عقد دائم تمایل به جدایی داشته باشند سر آغاز طلاق توافقی است. در این خصوص آن ها باید در زمینه مهریه، حضانت فرزندان و زمان و نحوه ملاقات، نفقه، جهیزیه و اجرت المثل به توافق رسیده باشند هر توافقی در این موارد در حکم دادگاه منعکس می شود و ضمانت اجرا خواهد داشت.

در کشور ما مسئولان قضایی معتقدند که باید روند آن را طولانی کرد که شاید از درصد طلاق در کشور کاسته شود.

با توجه به اینکه متارکه و طلاق از دعاوی حقوقی هست و برای آن گرفتن وکیل الزامی نیست، ولی به طور مسلم گرفتن وکیل طلاق دارای مزایای زیادی هست.

بسیاری از اشخاص ممکن است به دلیل سطح روابط عمومی پایین و یا حجب و حیا نتوانند در این مراحل از حقوق خود دفاع کنند پس لازم است که یک وکیل طلاق خوب آنها را در گرفتن حق یاری کند.

هنگامیکه طرفین وکیل طلاق داشته باشند احتیاجی به حضور در مراحل دادرسی دادگاه نیست.

مراحل طلاق از کجا شروع می شود؟

برای انجام طلاق توافقی در اولین قدم باید به سامانه تصمیم مراجعه نموده ، زوجین مشخصات خود را ثبت کرده و برای اخذ نوبت مشاوره اقدام می نمایند سپس روز، ساعت و مرکز مشاوره را در این سامانه انتخاب می کنند.

قاضی با بررسی نظر کارشناس مشاوره، اقدام به صدور گواهی عدم امکان سازش می کند که زوجین باید این گواهی را تا سه ماه از تاریخ صدور، به دفاتر ثبت ازدواج و طلاق برده و اجرای صیغه طلاق و ثبت آن را تقاضا کنند.

اگر طلاق توافقی نیست و اگر وکالت در طلاق(حق طلاق) از همسر ندارید باید دادخواست طلاق از طرف زوجه  به دادگاه خانواده تقدیم کنید.

زوجه هم می تواند در دادگاه خانواده شهری که هم اکنون ساکن است و یا در دادگاه خانواده محل اقامت شوهر دادخواست بدهد.

برای شروع و ثبت مراحل طلاق زوجه بایستی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی دادخواست خود را ثبت کند و سپس به دادگاه خانواده فرستاده و ارجاع می شود.

در صورتی که حکم دادگاه اول (بدوی) به ضرر آن ها باشد می توانند نسبت به آن در فرصت ۲۰ روزه تجدید نظر خواهی کنند.

بدیهی است که پرونده پس از تبادل لوایح به دادگاه تجدید نظر استان فرستاده می شود و در ادامه پس از صدور رای توسط شعبه دادگاه تجدید نظرکه غالبا بدون حضور زوجین و تشکیل جلسه می شود در مهلت ۲۰ روزه هر کدام از طرفین که رای به ضرر او باشد می تواند فرجام خواهی کند.

در این صورت پرونده به دیوان عالی کشور ارسال می گردد که ممکن است دیوان از رای دادگاه تجدید نظر نقص بگیرد و یا نقض کند و مجددا پرونده به دادگاه تجدید نظر اعاده شود که در این صورت پس از صدور حکم مجدد از سوی شعبه دادگاه تجدید نظر باز هم امکان فرجام خواهی مجدد مهیا است.

یکی از انواع طلاق که در متون قانونی تعریف نشده است طلاق توافقی می باشد که در آن زن و مرد توافق می‌کنند از یکدیگر جدا شوند و این توافق در حکم دادگاه ثبت می‌شود و ضمانت اجرای قانونی پیدا می‌کند. در واقع همانطور که از نام این نوع طلاق بر می آید طلاقی است که همه چیز در مورد آن بر حسب توافق بوده و زن و شوهر برای اینکه از یکدیگر جدا شوند یکسری توافقاتی را انجام می دهند که این نوع طلاق ، طلاق باین می باشد .

در طلاق توافقی زن و شوهر می‌بایستی در مورد کلیه مسائل مربوط به مهریه، نفقه، حضانت فرزندان و زمان و نحوه ملاقات، جهیزیه و اجرت‌المثل و … توافق کنند تا زودتر به هدفشان برسند. دادگاه هر توافقی در این موارد را در حکمی که صادر می‌کند درنظر می‌گیرد و آن را در گواهی عدم امکان سازش که یکی از مهم‌ترین مدارک برای طلاق توافقی است، ذکر می‌کند.

مراحل طلاق توافقی

در قانون حمایت از خانواده مصوب ۱۳۹۱ مراحل و شیوه به خصوصی وجود دارد که آن را از سایر انواع طلاق مجزا می کند . مطابق این قانون ، در تمامی موارد طلاق بجز طلاق توافقی ، زوجین باید توسط دادگاه به داوری ارجاع شوند . مثلا در طلاق از طرف زن و طلاق از طرف مرد ، زوجین به داوری ارجاع داده می شوند و دادگاه پس از بررسی نظر داوران رای صادر می کند .

اما در طلاق توافقی ، نیازی به انجام این کار نیست ، به این دلیل که طرفین با هم توافق کرده اند . لذا زوجین تنها باید به واحد مشاوره خانواده مراجعه کرده و مشاور بایستی نظر خود را برای تعیین تکلیف ، به دادگاه ارائه نمایند .
پس از آن ، قاضی با بررسی نظر کارشناس مشاوره ، اقدام به صدور گواهی عدم امکان سازش می کند که زوجین باید این گواهی را تا سه ماه از تاریخ صدور ، به دفاتر ثبت ازدواج و طلاق برده و اجرای صیغه طلاق و ثبت آن را تقاضا کنند . در این نوع از طلاق ، طرفین بایستی حتما در دفترخانه حاضر باشند تا طلاق ثبت شود . یعنی عدم حضور یکی از طرفین در دفترخانه برای ثبت طلاق ، مانع از انجام طلاق خواهد شد .

مدارک طلاق توافقی

زوجین می بایست مدارک زیر را برای انجام طلاق توافقی تهیه کنند و به پیوست دادخواست طلاق توافقی توسط خود فرد یا وکیل وی به دادگاه تقدیم شود:

• اصل عقدنامه یا رونوشت آن
• اصل شناسنامه زوج (مرد)
• اصل شناسنامه زوجه (زن)
• کپی کارت ملی زوجین
• وکالت نامه محضری طلاق (در صورتیکه حق طلاق با زن باشد)
• توافق نامه مبنی بر توافقات زوجین بر سر مهریه، حضانت و …
• گواهی عدم بارداری زوجه (دریافت این گواهی نامه باید از پزشکی قانونی و مراکز پزشکی مجاز صورت گیرد)
• گواهی بکارت از پزشکی قانونی (برای طلاق توافقی در دوران عقد و نامزدی)
• نظر واحد مشاوره در دادگاه خانواده

سوالات متداول

۱- برای طلاق توافقی در اولین قدم چه اقدامی باید انجام داد ؟

برای انجام طلاق توافقی در اولین قدم باید به سامانه تصمیم مراجعه کرده ، مشخصات زوجین را ثبت کرد و برای اخذ نوبت مشاوره اقدام نمود که توضیحات کامل در خصوص آن در مقاله آورده شده است .

۲- آیا در طلاق توافقی می توان بر سر مهریه ، حضانت و سایر حقوق توافق کرد ؟

بله ، طرفین می توانند بر سر تمام حقوق توافق کرده و این توافق از منظر دادگاه محترم شمرده می شود که جزئیات آن در مقاله درج شده است .

۳- طرفین تا چه مدت پس از صدور گواهی عدم امکان سازش می توانند به دفاتر ثبت ازدواج و طلاق مراجعه کنند ؟

طرفین تا سه ماه پس از صدور گواهی عدم امکان سازش می توانند برای ثبت طلاق به دفتر مراجعه کنن که در مقاله به طور کامل بررسی شده است .

از نظر لغوی طلاق به معنای رها شدن است . طلاق امروزه بعنوان ابزاری برای جدایی میان زن و مرد و خاتمه روابط زناشویی آنان شناخته می شود که به موجب آن حقوق و تکالیفی که به موجب زوجیت بر عهده آنان قرار گرفته را از بین می برد . علیرغم مذموم بودن طلاق و اثرات مخرب اجتماعی و خانوادگی آن ، بدلیل اینکه در برخی مواقع چاره ای جز انجام این امر نیست ، قانونگذار قواعدی را برای نظم بخشیدن به آن تدوین کرده است که البته اکثرا از قواعد فقهی الهام گرفته شده اند.

طلاق و انواع و اقسام آن

انواع طلاق

مطابق قانون مدنی ، انواع طلاق عبارتند از طلاق از طرف مرد و طلاق از طرف زن و طلاق توافقی نیز که امروزه در دادگاه ها رواج یافته است ، هر کدام از آنها شرایط و آثار متفاوتی دارند . مطابق قوانین موجود ، مرد می توان هر زمان بخواهد همسر خود را طلاق بدهد ؛ منتها بر خلاف سابق ، این امر نیازمند مراجعه به دادگاه خانواده ، ارجاع به داوری و دریافت گواهی عدم امکان سازش است . طلاق از طرف زن نیز مواردی دارد . در صورتی که به موجب یکی از شروط ضمن عقد ، وکالت زن برای طلاق به او داده شده باشد ، وی می تواند خود را مطلقه کند ، بعلاوه اینکه قانون مدنی شرایط طلاق به درخواست زن را نیز پیش بینی کرده است که زن می تواند با اثبات آنها به دادگاه طلاق بگیرد . طلاق توافقی هم که به معنای توافق میان زن و مرد در جدایی از هم است ، نیازمند طی کردن مراحل طلاق توافقی است .

مقوله طلاق در قانون مدنی کشور ما شامل دو نوع کلی: رجعی و بائن می‌باشد که هر یک دارای جنبه‌های حقوقی مختلفی می‌باشند. در ادامه شما را با هر یک از این موارد آشنا می‌کنیم.

طلاق رجعی چیست؟

ابتدا لازم است که شما را با اصطلاح عده آشنا کنیم؛ درواقع منظور از اصطلاح عده در دنیای حقوق، مدت زمانی است که یک خانم بعد از جدایی از همسر خود یا فوت همسرش، نباید ازدواج کند. طلاق رجعی نیز به معنای این است که شوهر در مدت زمان عده می‌تواند بدون اینکه نیازی به عقد دوباره با همسرش داشته باشد، زندگی مشترک با همسرش را دوباره از سر بگیرد؛ البته این نوع جدایی دارای شرایط و قوانین مشخصی است که شامل موارد زیر می‌باشند:

• در مدت زمان عده، شوهر باید به همسر خود نفقه پرداخت کند.
• شوهر در مدت زمان عده، نمی‌تواند با خواهر زن یا خواهرزاده و برادرزاده خود ازدواج کند؛ البته با کسب اجازه از همسر خود و اجازه دادگاه، می‌تواند این کار را انجام دهد.
• زوجین در مدت زمان عده از یکدیگر ارث می‌برند.
• زن در مدت زمان عده نباید با کسی وارد رابطه شود؛ رابطه نامشروع زن در زمان عده، حکم رابطه زن شوهردار را دارد.

طلاق بائن چیست؟

در طلاق بائن برخلاف رجعی، شوهر حق ندارد در مدت زمان عده مجدداً بازگشته و زندگی مشترک را با همسر خود از سر بگیرد؛ درصورتی هم که شوهر پشیمان شود و بخواهد دوباره زندگی مشترک را با همسر خود آغاز کند باید تا پایان مدت زمان عده منتظر مانده و مجدداً با همسر سابقش عقد کرده و دوباره زندگی مشترک با او را آغاز کند.

بصورت کلی اینگونه می توان توضیح داد که:

طلاق رجعی به این معناست که در زمان عده می توان از طلاق رجوع کرد . به دلیل اینکه رابطه زناشویی با این طلاق کاملا از بین نرفته است . بر خلاف طلاق رجعی ، در طلاق بائن با انجام طلاق رابطه زناشویی پایان می یابد و زن و شوهر کاملا از هم جدا می شوند . لذا زن می تواند بدون نگه داشتن عدّه با دیگری ازدواج کند . همچنین ، اگر زن و مرد بخواهند دوباره به زندگی مشترک برگردند باید دوباره عقد کنند . نوع سوم از طلاق ، طلاق خلع و مبارات است که یکی از انواع طلاق بائن است . طلاق خلع و مبارات یعنی طلاقی که طرفین به علت کراهتی که از هم دارند جدا می شوند . در این طلاق که زن مالی را به مرد می بخشد تا مرد را به طلاق دادن راضی کند ، تا زمانی که از این مال رجوع نکرده باشد ، طلاق بائن محسوب می شود.

مهریه یکی از مهمترین حقوق مالی زوجه است و در واقع پشتوانه مالی زن در زندگی مشترک محسوب می شود و مطابق با قانون مدنی، به محض وقوع عقد نکاح، زن مالک آن می شود و این اختیار را دارد که هر نوع تصرفی که بخواهد در آن بنماید.

در همین راستا ماده ۱۰۸۲ قانون مدنی اشاره می نماید: «به مجرد عقد، زن مالک مهر می شود و می تواند هر نوع تصرفی که بخواهد در آن بنماید».

در واقع ماده مذکور این مفهوم را می رساند که زوجه هر زمان که اراده بنماید می تواند مهر خود را مطالبه کند و زوج نیز پس از مطالبه زن، باید آن را به وی بپردازد.

هرچند که در عمل ، بسیار اتفاق می افتد که زن موقع طلاق بخواهد این مهریه را مطالبه کند ؛ اما او از زمان عقد و هر زمان که بخواهد می تواند مهریه را مطالبه کند . به هرحال ، مسائلی همچون رابطه نامشروع ، نشوز زن یا عدم تمکین و یا هر عمل دیگری از جانب زن ، مانع از استحقاق زن نسبت به مهریه نیست . البته در برخی از شرایط ، زن مستحق مهریه نخواهد بود و مرد معاف از پرداخت مهریه است .

انواع مهریه

برخلاف عقد موقت ، تعیین مهریه در عقد دائم شرط لازم و ضروری برای صحت عقد نیست . بنابراین ، در صورتی که در زمان عقد ، مهریه ای تعیین نشده باشد نیز عقد صحیح است و طرفین می توانند بعد از ازدواج در مورد مهریه توافق کنند . به همین دلیل ، بسته به اینکه مهریه در حین عقد تعیین شده باشد یا نشده باشد ، می توان انواع مهریه را شناسایی کرد که انواع آن اعم اند از مهر المسمی ، مهر المثل و مهر المتعه .
به لحاظ عرفی و در رابطه با چگونگی پرداخت و مطالبه مهریه نیز می توان آن را به مهریه عند المطالبه و مهریه عند الاستطاعه تقسیم کرد که با یکدیگر متفاوت بوده و احکام خاص خود را دارند . تفاوت این دو نوع مهریه از جهت آن است که برای دریافت مهریه عندالاستطاعه ، زن باید استطاعت یا توانایی مرد برای پرداخت مهریه را در دادگاه ثابت کند.

مهریه عندالمطالبه به چه معناست؟

مهر عندالمطالبه به این معناست که هر زمان زوجه اراده کند و مهر خود را از همسرش مطالبه بنماید، مرد موظف است که آن را بطور کامل بپردازد، مگر آنکه بتواند عدم استطاعت و عدم توانایی مالی خود را به اثبات برساند که در اینصورت دادگاه با توجه به توانایی های مالی و درآمد مرد، مهریه را تقسیط می نماید.

هنگامی که صداق بصورت عندالمطالبه است، اصل بر این است که مرد توانایی و استطاعت پرداخت آن را دارد، مگر آنکه خلاف آن ثابت شود و بار اثبات آن نیز بر عهده شوهر است و در واقع اوست که باید ثابت بنماید توانایی کافی برای پرداخت تمام و یا پرداخت بخش زیادی از مهریه را بصورت یکجا ندارد.

مهریه عندالاستطاعه به چه معناست؟

مهریه عندالاستطاعه به این معناست که پرداخت آن از سوی مرد به همسرش مشروط به داشتن استطاعت و توانایی کافی مالی است و اصل بر این است که مرد توانایی کافی برای پرداخت مهریه بصورت یکجا را ندارد.

چنانچه زوجه مهریه خود را مطالبه بنماید همانطور که گفته شد، اصل بر این است که زوج توانایی پرداخت تمام و یا بخش زیادی از آن را بصورت یکجا ندارد و بار اثبات خلاف این موضوع بر عهده زوجه است.

زن چگونه می تواند درخواست پرداخت مهریه نماید؟

زن می تواند از طریق ارسال اظهارنامه به همسر خود درخواست پرداخت مهریه نماید در واقع اظهارنامه به اوراق چاپی موجو دردادگستری گفته میشود که که دارای ۲ستون خوانده و خواهان است و زوجه باید درخواست مهریه خود را در ستون خواهان نوشته و از طریق دادگاه آن را برای خوانده یعنی همسرش ارسال نماید و در این هنگام اظهارات زوج نیز در ستون خوانده ثبت می گردد.

نکته: زوجه باید بداند که در تمام طول این مدت باید همسرش را تمکین نماید زیرا در غیر این صورت (عدم تمکین) زن ناشزه محسوب می گردد و به او نفقه دیگر تعلق نمیگیرد.

از طریق اجرای ثبت

از طریق دادگاه ها

هنگامیکه زوج مازاد بر مستثنیات دین (ابزار کار یا ماشینی که مرد با آن کار می کند جزو مستثنیات دین است)، دارای تمکین مالی باشد، در آن زمان وصول مهریه از طریق اجرای ثبت یا مراجعه به دفتر حق راه آسان تر و سریعتر می باشد.

حکم اعسار ( سختی و دشواری ) برای افراد چگونه صادر می‌شود؟

اعسار دو گونه است گاهی شخص می‌گوید من اصلا ندارم که پرداخت کنم و اگر مالی پیدا کردید می توانید ضبط کنید ، در اینجا حکم به اعسار تا زمانی که مالی از مرد شناسایی و حکم به اعسار صادر می‌شود.

در حالت بعد ممکن است شخص بگوید من نمی‌توانم مهریه را یک‌جا پرداخت کنم اما به صورت قسطی می‌توانم پرداخت کنم. بر این اساس دادگاه حکم به تقسیط صادر می‌کند. فرض کنید مهریه ۱۰۰ سکه است در نتیجه فرد به پرداخت هرماه یا هردو ماه یک سکه محکوم می‌شود.

سوالات متداول

۱- مهریه چیست و در چه صورتی به زن تعلق می گیرد ؟

مهریه مالی است که به موجب عقد نکاح شوهر به زن تملیک نموده و هر زمان پس از عقد ، زن می تواند آن را مطالبه نماید که توضیحات کامل در این خصوص ضمت مقاله ارائه شده است .

۲- انواع و اقسام مهریه زن کدامند ؟

مهریه را از جهات مختلف می توان تقسیم بندی کرد که از جمله آنها ، تقسیم مهریه به عند المطالبه و عند الاستطاعه و همچنین مهر المثل ، مهر المسمی و مهر المتعه است که برای آشنایی با آنها می توانید به مقاله مراجعه نمایید .

۳- مطالبه مهریه از طرف زن به چه صورت است و چه شرایطی دارد ؟

مطالبه مهریه در هر زمان پس از عقد نکاح می تواند ضمن تقدیم دادخواست به دادگاه خانواده انجام شود که برای آشنایی با این موضوع می توانید مقاله را ملاحظه نمایید .

تنها در ازدواج دایم نفقه زن بر عهده شوهر است اما در نکاح منقطع، شوهر ملزم به پرداخت نفقه نیست؛ مگر اینکه در عقد شرط شده باشد. زن هنگامی می‌تواند نفقه مطالبه کند که از شوهر خود تمکین کرده باشد.

نَفَقه در لغت به معنیِ هزینه، خرج، اخراجات، خرج هر روزه، خرجی، آمده‌است.

نَفَقه یعنی انفاق، و کمک کردن از باب نیکوکاری است؛ البته این نفقه بعضاً الزام‌آور می‌شود مانند نفقه زوجه و نفقه اقارب و خویشاوندان

تمکین
در تعریف تمکین نیز باید گفت که تمکین عبارت از برآوردن نیازهای شوهر و اجابت کردن خواسته‌های مشروع وی از سوی زن است. یکی از مصادیق تمکین در قانون، اقامت زن در خانه دائمی شوهر است، به این معنا که زن برای دریافت نفقه باید در خانه شوهر زندگی کند مگر آن که حین وقوع عقد شرطی جز این شده باشد.
همچنین در صورتی که زن بدون دلیل موجه و بدون موافقت شوهر خانه را ترک و حتی در خانه پدر و مادر خویش اقامت کند، مرد می‌تواند از دادن نفقه امتناع کند. بر اساس قانون، زنی که بدون دلیل موجه از تمکین همسرش خودداری کند، ناشزه نامیده می‌شود که در این صورت مرد می‌تواند علاوه بر عدم پرداخت نفقه از دادگاه تقاضای طلاق کرده یا درخواست ازدواج مجدد کند.
در صورتی که ادامه حضور زن در خانه مشترک، متضمن بیم بدنی، مالی یا شرافتی باشد، زن می‌تواند از دادگاه درخواست کند به او اجازه دهد در مکان امنی زندگی کند، در این صورت شوهر مکلف به پرداخت نفقه خواهد بود.نکته مهم در مورد نفقه این است که حتی در صورتی که زن شخصاً درآمد مستقلی داشته باشد، این موضوع مرد را از پرداخت نفقه معاف نمی‌کند.
دو نوع ضمانت اجرا برای خودداری مرد از پرداخت نفقه وجود دارد، اول ضمانت اجرای حقوقی که در این صورت، هرگاه با وجود تمکین زن، شوهر از پرداخت نفقـه خودداری کند، زن می‌تواند با طرح دعوی حقوقی، محکومیت او را به پرداخت نفقه از دادگاه بخواهد؛ در این صورت، دادگاه حکم به پرداخت نفقه خواهد داد. اگر دادگاه حکم به پرداخت نفقه صادر کند و مرد واقعاً از پرداخت آن ناتوان باشد، زن این حق را دارد که در صورت تمایل، تقاضای طلاق کند.نکته دوم، ضمانت اجرای جزایی است. بر این اساس باید گفت از آنجایی که نپرداختن نفقه در قانون ایران، جرم محسوب می‌شود، زن می‌تواند با مراجعه به دادسرای عمومی، تعقیب جزایی شوهر را بخواهد که در این صورت با اثبات عدم پرداخت نفقه، مرد علاوه بر پرداخت نفقه به مجازات مقرر در قانون نیز محکوم خواهد شد.
زن می‌تواند نفقه ایام گذشته خود را نیز مطالبه کند؛ این در حالی است که در مورد فرزندان مشترک، الزام مرد به پرداخت نفقه از تاریخ تقدیم دادخواست امکان‌پذیر است؛ به این معنا که فرزندان نمی‌توانند مدعی عدم پرداخت نفقه در گذشته شوند.همچنین قانون، حقوقی را برای زنانی که همسرانشان فوت می‌کنند، در نظر گرفته است. تا سال ۱۳۸۱ هرگاه عقد ازدواج به دلیل فوت شوهر منحل می‌شد، در عین حال که زن مکلف بود (۴ ماه و ۱۰ روز) عدّه نگاه دارد و نمی‌توانست نفقه مطالبه کند اما با اصلاح ماده ۱۱۱۰ قانون مدنی، زن می‌تواند در ایام عدّه، نفقه خود را مطالبه کند.
بر اساس ماده ۱۹۹۹ قانون مدنی، پرداخت و تامین نفقه اولاد به عهده پدر است و در صورتی که پدر فوت کرده باشد یا قادر به پرداخت نفقه فرزندان نباشد، پرداخت نفقه بر عهده پدربزرگ خواهد بود و در صورتی که جد پدری هم زنده نباشد یا نتواند نفقه بپردازد، تامین هزینه‌ها بر عهده مادر خواهد بود همچنین در صورتی که مادر هم نباشد یا خودش مشکلات معیشتی داشته باشد، تامین هزینه‌ها بر عهده اجداد پدری و اجداد مادر یعنی مادربزرگ پدری یا مادربزرگ مادری خواهد بود. بنابراین نفقه فرزندان به ترتیب ابتدا بر عهده پدر، دوم پدربزرگ پدری، سوم مادر، چهارم مادر‌بزرگ پدری، مادربزرگ مادری و پدربزرگ مادری خواهد بود. با این اوصاف می‌توان دریافت که قانون برای دریافت نفقه فرزندان، شیوه‌های مختلفی را پیش‌بینی کرده است. در قانون پیش‌بینی شده است که اگر پدری با داشتن امکانات مالی از پرداخت نفقه فرزندانش خودداری کند، این مساله بار کیفری دارد و فرزندان یا فردی که مسئولیت سرپرستی و نگهداری فرزندان را بر عهده دارد، می‌تواند علیه او در این خصوص به دادگاه شکایت کند. اگر پدر دارای اموالی باشد، اما از پرداخت نفقه به فرزندان خود امتناع کند، آنها می‌توانند با ارایه دادخواست به دادگاه و دریافت رای قطعی به میزان نفقه تعیین‌شده، اموال و دارایی پدر را به نفع خود توقیف کنند.

فرزند تا چه زمانی مستحق دریافت نفقه است؟
در شرع و قانون سن معینی برای نفقه فرزندان در نظر گرفته نشده است و عرفاً مادام که اولاد دارای شغل و درآمد مشخصی نباشند، پدر نسبت به پرداخت نفقه مسئولیت دارد. یکی از نکاتی که در این زمینه در جامعه می‌توان مشاهده کرد، این است که تا زمانی که فرزند دختر، همسر انتخاب نکرده است یا فرزند پسر مشغول تحصیل باشد، به کارمندان حق اولاد پرداخت می‌شود.
قانونگذار حضانت و نگهداری از فرزند را هم حق و هم تکلیف والدین دانسته و طبیعی است که نگهداری از فرزندان مستلزم تامین هزینه‌ها و مخارج مورد نیاز آنها است.
حال یکی از پرسش‌هایی که در اینجا به ذهن متبادر می‌شود، این است که اگر پدر و مادری از یکدیگر جدا شده باشند و حضانت فرزندان به مادر واگذار شده باشد و پدر در صورت‌جلسه طلاق، منزل مسکونیش را به مادر و فرزندان انتقال دهد آیا باز هم پدر مکلف به پرداخت نفقه است؟
در پاسخ به این پرسش باید گفت که اولا نفقه تنها شامل مسکن نمی‌شود بلکه غذا، اثاث منزل، هزینه‌های درمان، لباس و … نیز نفقه محسوب می‌شود. ثانیاً پرداخت نفقه تکلیف قانونی پدر است و مادر ولایتی بر فرزندان ندارد و موضوع حضانت و سرپرستی، موضوعی جدا از ولایت است.
کارشناسی که مسئول رسیدگی به پرونده نفقه فرزند و تعیین آن است، معمولا مبلغ نفقه را با توجه به وضعیت اجتماعی و نیازهای فرزند مشخص می‌کند. کارشناس مکلف است با بررسی وضع زندگی خانوادگی فرزند و نیز بررسی مدارکی که از سوی مادر یا قیم او ارایه می‌شود، میزان هزینه‌های نگهداری فرزن درا محاسبه کند. گاهی تصوری وجود دارد، مبنی بر اینکه اگر زنی شاغل باشد، دیگر نمی‌تواند دریافت نفقه برای فرزندش را تقاضا کند؛ این در حالی است که زنان شاغل هم می‌توانند بابت نفقه فرزند خود طرح دعوی کنند. از سوی دیگر، موقعیت زندگی مادر در تعیین میزان نفقه فرزند تاثیر زیادی دارد و طبیعی است که وضعیت زندگی مادر به زندگی فرزند او نیز سرایت می‌کند. به عنوان مثال اگر مادری در دوران نوجوانی خود از وضعیت مرفهی برخوردار باشد یا در زمان طرح شکایت ساکن منطقه‌ای گرانقیمت باشد، این مساله نیز در تعیین نفقه فرزند او موثر است. حتی میزان نفقه فرزند از یک جامعه روستایی با یک شهر یا در نقاط مختلف شهر نیز متفاوت است.
پسران تا ۱۸ سالگی و تا زمانی که در خانه پدر خود تحصیل می‌کنند، حتی در صورت جدا نشدن پدر و مادر از هم می‌توانند دادخواست نفقه فرزند ارایه کنند؛ اما پس از ۱۸ سالگی و با اتمام تحصیل، دیگر پدر وظیفه‌ای برای پرداخت نفقه او نخواهد داشت. دختران تا زمان ازدواج می‌توانند تقاضای نفقه گذشته داشته باشند، اما اگر دختری ازدواج کند و پس از آن طلاق بگیرد دادگاه دیگر به شکایت او برای نفقه گذشته رای مثبت نمی‌دهد.

طلاق معمولاً وقتی اتفاق می‌افتد که استحکام رابطه زناشویی از بین می‌رود و میان زوجین ناسازگاری و تنش وجود دارد. طلاق اجتماعی، تغییرات در دوستی‌ها و سایر روابط اجتماعی است که مرد یا زن طلاق گرفته با آن‌ها سر و کار دارد.

طلاق روانی، موقعیتی است که از طریق آن فرد پیوندهای وابستگی عاطفی به همسرش را قطع کند و به تنها زیستن تن دردهد.

طلاق با فسخ ازدواج متفاوت است. فسخ ازدواج به معنای این است که ازدواج صورت گرفته از ابتدا باطل و بی‌اعتبار بوده‌است. شیوهٔ انجام طلاق در قوانین کشورهای مختلف بسیار متفاوت است اما در اغلب کشورها نیاز به تأیید یک دادگاه یا مرجع رسمی حقوقی وجود دارد. مذاهب مختلف نیز رویکردهای متفاوتی به طلاق دارند. طلاق در اسلام به اختیار شوهر انجام می‌شود اما زن نیز در شرایط خاصی ممکن است حق طلاق را به دست بیاورد.

واژه طلاق از ریشه عربی و به معنی «گشودن گره» و «رها کردن» است و در فقه اسلامی «زائل کردن قید ازدواج با لفظ مخصوص» تعریف می‌شود.در فارسی از واژهٔ هِلِش، برای اشاره به طلاق استفاده می‌شده که از تغییریافتهٔ hiliŠn از پارسی میانه است.

آثار طلاق

نبود ناگهانی همسر ممکن است احساس اضطراب یا هراس ایجاد کند؛ هر چند برخی نیز ممکن است پس از طلاق احساس خوشحالی داشته باشند. معمولاً زنان از طلاق بیش از مردان از نظر اقتصادی زیان می‌بینند، اما فرایندهای سازگاری روانی و اجتماعی برای مردان و زنان تفاوت چندانی ندارد. بعضی از مردان و زنان ممکن است پس از طلاق به ازدواج مجدد تن در دهند.

طلاق از طرف مرد:

بر اساس ماده ۱۱۳۳ قانون مدنی مرد می تواند با رعایت قوانین با مراجعه به دادگاه درخواست طلاق همسرش را نماید.

طلاق به سه روش مطرح می شود،طلاق از طرف مرد،طلاق از طرف زن و طلاق توافقی که آسان ترین نوع طلاق نیز طلاق توافقی می باشد.

دلایل مرد برای طلاق

مرد برای اینکه بتواند درخواست طلاق خود را به دادگاه ارائه کند باید دلایل موجهی داشته باشد،از جمله این دلایل عدم تمکین زن،سوء رفتار زن،محکومیت خانم به حبس،ترک زندگی خانوادگی و ….. می باشد و هم ممکن است که مرد دلایل موجهی برای درخواست طلاق و ارائه به دادگاه نداشته باشد.

این نکته را باید بدانید که چه مرد دلایل موجهی داشته باشد و چه این دلایل موجه نباشد دادگاه درخواست طلاق وی را تایید و اجابت خواهد کرد،زیرا طبق قواعد شرعی و فقهی درخواست طلاق از سوی شوهر از اختیارات وی می باشد و حتی اگر زن با آن مخالفت داشته باشد امکان اجرای آن وجود دارد.

وقتی مرد درخواست طلاق خود را به دادگاه ارائه می نماید تنها تفاوت در موجه و یا نبودن دلایل درخواست طلاق از سوی مرد بحث تعلق گرفتن و یا عدم تعلق یکسری حق و حقوق مالی برای خانوم می باشد.

دادگاه در تمامی موارد درخواست طلاق البته به غیر از درخواست طلاق توافقی برای اینکه میان زوجین صلح و سازش ایجاد کند موضوع را به داوری ارجاع می دهد.

در صورتی که موضوع به داوری ارجاع داده شود هر کدام از زوجین باید ظرف مدت یک هفته از تاریخ مطلع شدن درخواست و تصمیم دادگاه یک نفر از خویشاوندان خود را که متاهل بوده و حداقل سی سال سن داشته باشد و به مسائل شرعی و خانوادگی و اجتماعی آشناییت داشته باشد را به عنوان داور به دادگاه معرفی نمایند.

علت این انتخاب این است که افرادی که به عنوان داور معرفی می شوند از مشکلات و اختلاف زوجین اطلاع کافی داشته و با دلسوزی سعی بر حل اختلاف طرفین داشته باشند.

در صورتی که هیچ فردی از خویشاوندان مرد و زن چنین خصوصیات و ویژگی هایی را نداشته باشند و یا از انجام این کار امتناع ورزند،دادگاه از واحد داوری که در دادگاه خانواده مستقر است اقدام به تعیین داور خواهد کرد.

داوران تلاش خود را به برقراری صلح و سازش میان زوجین و حل اختلافات آن ها انجام می دهند و نتیجه را ذبه اطلاع دادگاه می رسانند.

اگر پس از تعیین داور زوجین حاضر به صلح و سازش نشوند و شوهر در تصمیم خود برای طلاق همچنان مصمم باشد،دادگاه بر اساس شروط ضمن عقد ازدواج و مندرجات سند ازدواج،تکلیف جهیزیه،مهریه،نفقه زوجه،اجرت المثل و اطفال و حمل را مشخص و همچنین راجع به حضانت و نگهداری اطفال و نحوه پرداخت هزینه های حضانت تصمیم گیری و تصمیمات در خصوص این موارد را ضمن رای مربوط به طلاق اعلام خواهد کرد.رای ای که توسط دادگاه در خصوص درخواغست طلاق از سوی مرد صادر می شود،گواهی عدم امکان سازش نامیده می شود.

مردی که درخواست طلاق داده است سه ماه فرصت دارد تا برای اجرای رای دادگاه و ثبت آن به دفترخانه رسمی طلاق مراجعه کند و اگر تا این مدت زمان مراجعه نکند رای صادره از دادگاه اعتباری ندارد و مرد دیگر نمی تواند طلاق را ثبت نماید.

دفترخانه رسمی طلاق حق ثبت طلاق هایی که گواهی عدم امکان سازش برای آن ها صادر نشده است را ندارند.

شرایط طلاق از طرف مرد

• مهریه:

درصورتیکه مهریه عندالمطالبه باشد، در هر زمانی که زن بخواهد باید به او پرداخت شود و درصورتیکه مهریه عندالاستطاعه باشد، زن باید توانایی مالی مرد را ثابت کند و یا اموال مرد را بعد از معرفی توقیف کند.

اگر شوهر توانایی مالی برای پرداخت حقوق مالی از جمله: مهریه، نفقه و… را نداشته باشد میتواند به دادگاه دادخواست اعسار بدهد و اعلام کند که توانایی پرداخت را به صورت یکجا ندارد.

درصورت صدور حکم اعسار، این حقوق را به صورت اقساطی به زن پرداخت میکند.

• پرداخت نفقه:

نفقه عبارت است از تامین همهنیازهای متعارف و متناسب با وضعیت زن مانند: مسکن، لباس، غذا، اثاث منزل و هزینه های درمانی و بهداشتی و هر چیزی که عادتا لازمه زندگی است.

میزان نفقه را دادگاه بر اساس شئونات اجتماعی و خانوادگی زن تعیین میکند و مرد موظف میشود آنرا پرداخت کند.

اگر طلاقی که صورت میگیرد اصطلاحا رجعی باشد، به این معنا که شوهر میتواند در ایام عده و بدون ازدواج مجدد به زن خودش رجوع کند و در این مدت باید در خانه ی مشترک زندگی کنند، نفقه زمان عده که ۳ماه است به عهده شوهر است و اگر زن باردار باشد عده او تا پایان بارداری است و شوهر وظیفه دارد نفقه او را تا زمان وضع حمل بدهد.

• پرداخت اجرت المثل:

برای پرداخت اجرت المثل به زن در صورت درخواست طلاق از سوی مرد، باید سه موضوع برای دادگاه مشخص شود.

اولا: ثابت شود زن به دستور شوهر کارهایی را که شرعا به عهده او نبوده، انجام داده است.

دوما: زن در انجام کارهای خانه قصد مجانی و رایگان کارکردن را نداشته است.

و سوم اینکه کارهای انجام شده عرفا دارای اجرت المثل باشد. دادگاه تلاش میکند برای اجرت المثل انجام کارهای خانه میان زوجین مصالحه انجام دهد.

اگر سازش حاصل نشود خود دادگاه، معمولا با جلب نظر کارشناس رسمی دادگستری، اجرت المثل کارهای انجام گرفته را محاسبه و به پرداخت آن حکم میدهد.

• پرداخت نحله (بخشش):

تعلق نحله به زن مخصوص مواردی است که طلاق به درخواست مرد باشد و علت طلاق، سوء رفتار یا تخلف زن از انجام وظایف زناشویی نباشد.

دراینصورت نیز درصورتی که بعضی از شرایطی که برای پرداخت اجرت المثل باید وجود داشته باشد، نباشد، با توجه به سالهای زندگی مشترک و نوع کارهایی که زن در خانه شوهر انجام داده و وسع مالی شوهر، دادگاه مبلغی را از باب بخشش (نحله) برای زوجه تعیین میکند.

• انتقال تا نصف دارایی شوهر:

یکی از شرایط ضمن عقدی که در قباله نکاح وجود دارد و زوجین آن را امضا میکنند، شرط انتقال تا نصف دارایی شوهر است (این میزان نباید از نیمی از اموال بیشتر شود اما ممکن است بنابر نظر دادگاه، کمتر از نصف اموال باشد یعنی یک چهارم،یک پنجم و…).

انتقال از عین دارایی یا ریالی ارزش تا نصف دارایی، منوط بر ایناست که طلاق بنا به درخواست مرد باشد و تقاضای طلاق ناشی از تخلف زن از وظایف همسری یا سوءاخلاق و رفتار او نباشد.

در این صورت زوج مکلف است تا نصف دارایی موجود خود را که در ایام زناشویی با زوجه به دست آورده یا معادل آن را، به صورت بلاعوض به زن منتقل کند.

• حضانت فرزندان:

بعد از طلاق یا در دیگر مواردی که والدین جدا از یکدیگر زندگی میکنند، برای حضانت و نگهداری اطفال تا سن ۷ سالگی، مادر اولویت دارد و پس از آن حضانت با پدر است.

البته اگر مادر در مدتی که حضانت با اوست، مجنون شود یا با دیگری ازدواج نماید،حق حضانت با پدر کودک خواهد بود.

دختر در سن ۹ سالگی (قمری) و پسر در سن پانزده سالگی (قمری) بالغ شده و از حضانت خارج میشود.

پرداخت نفقه طفل در مدت حضانت با پدر است.

در تمامی موارد طلاق، قاضی دادگاه خانواده وظیفه دارد نسبت به مهریه، اجرت المثل، نفقه و حضانت فرزندان، ملاقات و نفقه آنها تعیین تکلیف کند.

در واقع، ثبت طلاق موکول به پرداخت حقوق مالی زن است.

طلاق درصورت رضایت زن یا صدور حکم اعسار مرد یا قسط بندی حقوق پرداختی نیز، ثبت میشود.

اگر زن بدون دریافت حقوق ذکر شده، به ثبت طلاق رضایت دهد میتواند پس از ثبت طلاق برای دریافت این حقوق از طریق اجرای احکام دادگستری اقدام کند.

پس از مشخص شدن امور مربوط به حقوق مالی زن، صیغه طلاق جاری میشود و در شناسنامه ثبت میشود. مدارک مورد نیاز برای طلاق از طرف مرد شامل:

• اصل سند ازدواج
• اصل شناسنامه مرد
• کپی کارت ملی

او میشود و اگر به هردلیلی اصل سند ازدواج موجود نباشد، باید رونوشت آن را از دفترخانه محل انعقاد عقد نکاح دریافت و به دفترخانه ای که میخواهد صیغه طلاق را جاری کند، ارائه گردد.

همچنین برای ثبت طلاق ارائه گواهی پزشک ذیصلاح در مورد وجود جنین یا عدم آن الزامی است؛ مگرآنکه زوجین بر وجود جنین اتفاق نظر داشته باشند.